img

Wprowadzenie

img
Prof. dr hab.
Mirosław Lenart

W kwietniu 1920 r. na Górny Śląsk przybył po raz pierwszy abp Achilles Ratti, nuncjusz apostolski w Polsce. Hierarcha, któremu papież Benedykt XVI powierzył funkcję Wysokiego Komisarza Kościelnego dla obszaru plebiscytowego, był postacią nietuzinkową. Ten gruntownie wykształcony duchowny niejednokrotnie w życiu podejmował wyzwania wymagające hartu ducha, czego świadectwem pozostaje jego wieloletnia przygoda związana z alpinizmem. Misja na Górnym Śląsku, której podjął się Ratti, była z punktu widzenia Kościoła niezwykle delikatna. Mimo niewielkiego doświadczenia dyplomatycznego Komisarz musiał nie tylko zmierzyć się z oczekiwaniami zwaśnionych nacji zamieszkujących tereny plebiscytowe, ale przede wszystkim zadbać o dobro wszystkich katolików niezależnie od narodowości, działając przy tym w sposób zgodny z linią przyjętą przez Stolicę Apostolską. Zderzenie uniwersalistycznej wizji Kościoła, wyznawanej przez nuncjusza, z popularną w tamtym okresie w całej Europie Środkowo-Wschodniej tendencją do łączenia kwestii religijnych z narodowymi, doprowadziło w krótkim okresie do zaognienia sytuacji, czego skutkiem było odwołanie Rattiego z pełnionej funkcji Wysokiego Komisarza Kościelnego. Formułowane początkowo krytyczne oceny jego działalności na ziemi śląskiej uległy przewartościowaniu, gdy Achilles Ratti wybrany został papieżem. Doświadczenia XX wieku pokazały, że postawa przyszłego Piusa XI, uzewnętrzniająca się w szacunku dla odrębności kulturowej oraz przywiązaniu do wartości nieprzemijających, była i jest jedyną właściwą drogą budowania trwałych więzi społecznych. Obchody rocznic powstań śląskich stanowią okazję, aby przypomnieć o obecności jednego z namiestników Chrystusowych na terenach Śląska. Stąd też niniejsza strona internetowa wychodzi naprzeciw oczekiwaniom tych wszystkich, którzy są zainteresowaniu historią własnego regionu, ale też w szerszym zakresie historią Kościoła. Jest też w końcu użyteczną formą kontynuacji tradycji upamiętniania obecności wysłannika papieskiego, rozpoznawalnej dotychczas dzięki pomnikom, tablicom i herbom papieskim, zachowanym do dziś głównie w świątyniach.

img